Hipertermia
Hipertermia dla pacjentów onkologicznych w Katowicach
Co to jest hipertermia onkologiczna lokalna?
Hipertermia onkologiczna lokalna jest metodą podwyższenia temperatury wybranego regionu ciała do temperatury w zakresie 39,5oC do 41oC przy zastosowaniu fal elektromagnetycznych pomiędzy dwoma elektrodami umieszczonymi pod i nad wybranym miejscem do leczenia.
Dlaczego warto rozważyć onkotermię (hipertermię onkologiczną)?
Hipertermia jako gorączka egzogenna (indukowana z zewnątrz organizmu), niezaprzeczalnie wpływa na wzrost aktywności układu odpornościowego, co wykazano w licznych badaniach zarówno in vitro, jak i in vivo. Ogrzewanie tkanki nowotworu uruchamia różne formy odpowiedzi immunologicznej na przynajmniej pięciu poziomach:
- zwiększenie obecności białek głównego układu zgodności tkankowej (major histocompatibility complex – MHC),
- wzmożenie ekspresji białek szoku cieplnego z grupy HSP (przeważnie HSP70) oraz antyonkogenu w postaci białka APC,
- uwolnienie przez komórki nowotworowe egzosomów – mikropęcherzyków błonowych odgrywających ważną rolę w komunikacji międzykomórkowej i modulacji systemu odpornościowego,
- bezpośredni wpływ ciepła na same komórki układu odpornościowego, ich aktywność i ruchliwość,
- rozszerzenie naczyń krwionośnych w ogrzewanej tkance skutkujące zwiększoną podażą komórek i białek systemu odpornościowego do tego obszaru.
Najczęściej zadawane pytania przed zabiegiem hipertermii
Metoda hipertermii ma zastosowanie w leczeniu raków, czyli nowotworów wywodzących się z tkanki nabłonkowej oraz nowotworów ośrodkowego układu nerwowego, tlenoterapią, fizjoterapią i odpowiednimi zaleceniami dietetycznymi.
Hipertermia jest metodą całkowicie bezpieczną a stosowany zakres temperatur nie powoduje oparzeń skóry czy jakichkolwiek narządów. Po onkotermii, jak po każdym innym zabiegu medycznym, mogą wystąpić pewne powikłania lub działania niepożądane. Chociaż onkotermia jest stosunkowo bezpieczną metodą, istnieją sytuacje, w których mogą pojawić się pewne reakcje organizmu. Poinformujemy Cię o nich podczas wizyty.
Częstotliwość wykonywania zabiegów onkotermii zależy od kilku czynników, takich jak rodzaj nowotworu, jego zaawansowanie, indywidualna reakcja pacjenta na terapię, a także ogólny plan leczenia onkologicznego. Nie istnieje jedno konkretne zalecenie dotyczące częstotliwości, ponieważ każdy przypadek jest unikalny. Ostateczna decyzja dotycząca częstotliwości zabiegów zostanie podjęta przez lekarza specjalizującego się w onkologii, który prowadzi leczenie pacjenta.
Kojarzenie hipertermii z radioterapią opiera się na jej działaniu radiouwrażliwiającym, które wynika z następujących właściwości: komórki litych guzów w warunkach hipoksji, z niskim pH i utrudnionym metabolizmem są jeszcze wrażliwsze w warunkach podwyższonej temperatury, ciepło zwiększa perfuzję w tkance, a tym samym podaż tlenu; im więcej jest tlenu w tkance poddanej radioterapii, tym większa jest skuteczność promieniowania jonizującego, wysoka temperatura utrudnia naprawę DNA komórek napromienianych w trakcie radioterapii; szczególnie wrażliwe są fazy G1 i S cyklu komórkowego. Głównym mechanizmem interakcji hipertermia-chemioterapia jest zwiększenie stężenia cytostatyku w guzie (poddanym hipertermii), co można przypisać: zwiększonej perfuzji w tym obszarze, zwiększonej przepuszczalności błony komórkowej, pobudzeniu metabolizmu wewnątrzkomórkowego, skróceniu czasu reakcji w warunkach wyższej temperatury. W zależności od stosowanych cytostatyków zaobserwowano trzy różne postaci interakcji pomiędzy hipertermią a chemioterapią. W przypadku takich leków, jak fluorouracyl, metotreksat czy taksany, wydaje się, że zwiększenie temperatury nie ma wpływu na ich działanie, zatem można tutaj mówić o działaniu niezależnym lub wręcz braku interakcji. Z kolei wykazano bezsprzecznie, że hipertermia zwiększa cytotoksyczność takich leków, jak doksorubicyna, gemcytabina, ifofosfamid, taxany czy etopozyd. Mowa tutaj o interakcji addytywnej. Jeszcze inną rolę ciepła zaobserwowano w przypadku takich leków, jak cisplatyna, karboplatyna oraz bleomycyna, gdzie interakcja ta ma charakter synergistyczny.
Lekarz prowadzący zawsze powinien być poinformowany o stosowaniu dodatkowych metod leczenia wspomagającego.